Gırtlak, bilimsel adıyla larinks, boyun bölgesinde bulunan bir organdır, halk arasında yutak olarak bilinen farinksten sonra gelir. Ses üretimi burada yapılır. Ayrıca gırtlak solunum sisteminin önemli bir parçasıdır. İstirahat durumlarında ve yutma sırasında ağızdan alınan gıdaların nefes borusuna kaçmasını önler. Solunum sırasında da havayı nefes borusundan akciğerlere yönlendirir.
Toplumda her 100 bin kişiden ortalama beşinde gelişen gırtlak kanseri, gırtlak içi daha sık mukoza hücrelerinin kontrolsüzce çoğalarak tümör halini alması sonucu ortaya çıkıyor.
Gırtlak kanserinin nedenleri nelerdir?
Gırtlak kanseri gelişmesine neden olabilecek risk faktörleri bulunmaktadır.
GIRTLAK KANSERİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
TANI YÖNTEMLERİ
Belirtilerden bir ya da birkaçı varsa zaman kaybetmeden bir Kulak-Burun-Boğaz uzmanına başvurulması şarttır. Hekiminiz tıbbi öykünüzü dinleyip fizik muayene yaptıktan sonra, gırtlak kanserinden şüphelenirse bir takım tetkikler isteyebilir. Bu tetkiklerin başında laringoskopi geliyor. Laringoskopi ucunda kamera olan esnek veya sert bir hortum yardımıyla gırtlağın incelenmesi işlemidir.
Eğer normal dışı bir oluşum saptanırsa lokal ya da genel anestezi altında tümör kuşkusu olan bölgelerden biyopsi alınarak kesin tanı konuluyor. Tanı aşamasında;
Tedavi Yöntemleri
Gırtlak kanseri tedavisinin planlanabilmesi için öncelikle kanser dokusu mikrolaringoskopi adı verilen cihazla genel anestezi altında incelenir. Sonrasında hastanın ihtiyacına göre cerrahi tedavi, kemoterapi ya da radyoterapi tedavileri planlanır.
Cerrahi Tedavi
Tümörün büyüklüğüne ve yerine bağlı olarak gırtlağın kanserden etkilenen kısmı veya tamamı cerrahi olarak çıkartılır.
Kısmı larenjektomi denilen gırtlağın sadece bir kısmının alındığı ameliyatlar boyunda küçük bir kesi açılarak yapılabildiği gibi ağız yoluyla kesi yapılmadan da gerçekleştirilebilir.
Kısmi larenjektomi ameliyatlarında hastanın nefes alabilmesi için boyunda küçük bir delik açılır. Bu delik genellikle ameliyattan sonra kapanır.
Kısmi larenjektomi ameliyatlarından sonra geçici bir süre konuşma sorunu yaşanabilir. Ancak genellikle iyileşme sürecinden sonra konuşma ve nefes alma sorunu görülmemektedir.
Gırtlağın tamamımın çıkartıldığı yani total larenjektomi ameliyatlarında soluk alıp verebilmek için nefes borusu boğaza açılan deliğe bağlanır.
Total larenjektomi yani gırtlağın tamamının alındığı ameliyatlarda boğaza açılan delik kalıcıdır.
Total larenjektomi ameliyatlarından sonra hasta sesini kaybetmektedir. Konuşma cihazı veya ses cihazı olarak üretilen ses protezleri ile hasta iletişimini sağlayabilmektedir.
Total larenjektomi ameliyatlarından sonra ses sorununun yanında yutkunma, tat ve koku alma gibi sıkıntılar da görülebilmektedir.
RADYOTERAPİ
Erken evre gırtlak kanserinde ilk tercih cerrahi tedavi yanında radyoterapi tedavisidir.
Radyoterapi tedavisi bazen gırtlak kanseri ameliyatlarından sonra da uygulanabilir. Gırtlak kanserinin nüks etmesini yani tekrarlamasını engellemek için, tümörün tamamının çıkartılamadığı durumlarda veya gırtlak duvarı boyunca büyüyen tümörlerde ameliyat sonrası radyoterapi uygulanabilir.
KEMOTERAPİ
Gırtlak kanserinde kemoterapi tedavisi ameliyat öncesi ve sonrası yapılabilir. Genellikle radyoterapi ile birlikte uygulanır.